Simon och ekarna (2011) - Simon ve Meşe Ağacı

Simon och ekarna (2011)

Simon and the Oaks

Simon ve Meşe Ağacı

IMDb

1939 yazı İsviçre. Bir meşe ağacının altında oturan Simon içinde develer olan resimli bir kitap okumaktadır. İnce ruhlu, kitap okuyan dolayısıyla da yalnızlığı seven bir çocuk. Anne ve babası olarak bildiği kişiler olan Erik ve Karin; gerçek annesinin kızkardeşi ve kocasıdır. Sonra okula başlar ve orada ilk arkadaşı İsak ile tanışır. O da onun gibi bir ötekidir. İyi anlaşırlar. İsak neden öteki olduğunu bilir. Çünkü Yahudidir ve okulda itilip kakılmaktadır. Üstelik ailesiyle Berlin’den kaçarken Nazi subaylarının tacizine uğramış bir çocuktur. Bu olayın yarattığı travma nedeniyle İsak; tekrar İsveç’te ki okulunda Nazi subaylarını gördüğünde bir daha okula bile gidemez.

Ama Simon bu ötekiliğinin nedenini çözemez bir türlü. Babası bildiği kişi bir marangoz ve çiftçidir. Oysa Simon bambaşka biri. Babası bildiği kişinin istediği biri olamaz bir türlü. Çünkü gerçek babası hayalperest gerçek annesinin su perisi zannettiği bir kemancı… Ormanda beraber olmuşlar ve evlilik dışı doğurduğu için annesi onu kabul edememiş. Üstelik kemancı da Yahudi (kitaptaki develere ondan ilgi duyuyor Simon sanırım, bu kadim dinlerde çöl muhabbeti bitmez hiç). Ve Avrupa’da Nazi heyulası yayılmaktadır. Bu iletişimin tamamen kopmasına yol açar.

Filmin en etkileyici sahnesi. Simon’un İsak’la tanışmadan öceki tek arkadaşı olan meşe ağacıyla olan metaforik kavgası. Bunu gördüğümde hiç anlayamadım bu kavganın nedenini. Ama filimin sonlarına doğru kendimce bir anlam yükledim. Bence meşe ağacı görkemiyle ve gücüyle o yaşta bir çocuk için baba figürünü temsil etmektedir. Erik’in gerçek babası olmadığını seziyor içten içe Simon. O nedenle onu bırakıp giden gerçek babasını temsilen ağaca atıyor taşları, ona isyan ediyor…

Esasen, bana göre bu hikâye çalınmış bir hayatı anlatıyor. Belki iyi niyetle ama bencilce evlat edindikleri çocuk Simon’un hayatı bu filmde asıl anlatılan. Onun köklerinin hep başka bir yerde olduğunu bilmesini ve farkındalığı anlatılıyor. Filmin ikinci bölümü ise savaş sonrası İsveç’i. Bu defa genç Simon. Köklerini arıyor…

Çok güzel müzikler eşliğinde ve tabi yine kuzey avrupanın güzel manzaraları. Temiz, sade çekimler. Ağır ilerleyen ama bundan hoşlananları sıkmayacak sahneleri. Ayrıntı incelikli psikolojik durum anlatımları. Meraklılarına enfes zaman geçirilecek bir film. Çocuk Simon (Jonatan S. Wächter) ve genç Simon (Bill Skarsgård) çok başarılılar. Bill Skarsgård ile Hemlock Grove (2013-2015) dizisinden tanışız.

Marianne Fredriksson'ın 1985'de yayınlanan aynı adlı romanından sinemaya uyarlanan bir film bu. Kitabı okumadığım için bu konuda bir yorum yapamayacağım. İkinci Dünya savaşı İsveç. Ama bu drama, bir savaş filmi değil. Avrupa ve özellikle kuzey avrupa sineması ve edebiyatı hâlâ kendi Nazi problematiklerini çözebilmiş değil. Başka şeyleri de anlatsalar araya Nazi’ler mutlaka giriyor.

tt1375669